🇹🇷 Cumhurbaşkanına Hakaret Soruşturması Hapis Cezası ve “Sadece Eleştiri” Hakkı | +90 553 162 74 30
- Ali Batmaz
- 7 Kas
- 3 dakikada okunur
🇹🇷 Cumhurbaşkanına Hakaret (TCK 299) Soruşturması: Hapis Cezası, Kilitli Hesap Savunması ve “Sadece Eleştiri” Hakkı
Cumhurbaşkanına Hakaret Soruşturması
Cumhurbaşkanına Hakaret Soruşturması “Cumhurbaşkanına Hakaret” (TCK 299) soruşturmasıyla karşı karşıya kaldığınızda aklınıza gelen ilk sorular genellikle şunlardır:
“Hapis cezası alır mıyım?”
“Kilitli hesabım beni korur mu?”
“Ben sadece eleştiri yapmıştım, bu neden suç oldu?”
Cumhurbaşkanına Hakaret Soruşturması Cumhurbaşkanına Hakaret Soruşturması “Cumhurbaşkanına Hakaret” (TCK 299) soruşturmasıyla karşı karşıya kaldığınızda aklınıza gelen ilk sorular genellikle şunlardır: Cumhurbaşkanına Hakaret Soruşturması Bu üç sorunun da yanıtı hukukta çok ince çizgilere dayanır.
TCK 299 davaları, klasik “hakaret” suçlarından farklı olarak hem ifade özgürlüğü, hem aleniyet, hem de Adalet Bakanlığı izni gibi özel aşamaları içerir.
Aşağıda bu süreci, ceza olasılıklarını ve en kritik savunma stratejilerini detaylıca bulabilirsiniz.
⚖️ 1. TCK 299 Nedir? Cezalar ve Olası Sonuçlar
Cumhurbaşkanına Hakaret Soruşturması “Cumhurbaşkanına Hakaret” (TCK 299) soruşturmasıyla karşı karşıya kaldığınızda aklınıza gelen ilk sorular genellikle şunlardır: Cumhurbaşkanına hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 299. maddesinde düzenlenmiştir:
TCK 299/1: Cumhurbaşkanına hakaret eden kişi 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
TCK 299/2: Suç “alenen” işlenmişse (örneğin herkese açık sosyal medya üzerinden), ceza 1/6 oranında artırılır.
Ancak bu hüküm, otomatik olarak hapis cezası alacağınız anlamına gelmez.
Yargılama sonunda aşağıdaki sonuçlardan biri çıkabilir:
✅ Beraat: İfade “ağır eleştiri” sınırında kalmışsa, suç unsuru oluşmaz.
✅ HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması): 2 yıl ve altı cezalarda, sabıka yoksa uygulanabilir.
✅ Ertelenme: Cezanın infazı ertelenebilir.
✅ Adli Para Cezası: 1 yıl altındaki cezalar para cezasına çevrilebilir.
🔒 2. “Kilitli Hesap” Savunması Gerçekten Korur mu?
TCK 299 davalarında sıkça duyulan savunma:
“Ama benim hesabım gizliydi, kimse göremedi.”
Bu savunma doğrudan beraat sağlamaz; ancak cezanın artmasını önleyebilir.
Burada devreye “aleniyet” kavramı girer:
Açık profil: Herkesin görebildiği bir paylaşım → “Aleni” sayılır → Ceza artırımı uygulanır.
Kilitli/gizli profil: Sadece belirli kişilerin görebildiği → “Belirsiz sayıda kişi”ye açık değildir → Aleniyet oluşmaz.
Yargıtay’a göre, aleniyetin oluşması için fiilen kaç kişinin gördüğü değil, görme ihtimali önemlidir.
Bu nedenle, kilitli hesap savunması, TCK 299/2’deki ceza artırımına karşı güçlü bir argümandır.
📌 Ancak unutmayın:
Kilitli hesabınızda 10.000 takipçiniz varsa, “belirli grup” argümanı zayıflar.
50-100 kişilik sınırlı çevreyle paylaşılan gönderilerde savunma daha güçlü olur.
💬 3. “Sadece Eleştiri Yapmıştım” Demek Yetmez
En çok yapılan hata, savunmayı şu cümleyle başlatmaktır:
“Ben sadece eleştiri yaptım.”
Hukuken, bir ifadenin “eleştiri” mi yoksa “hakaret” mi olduğu;
ifadenin içeriğine, kime yöneldiğine, ve hangi bağlamda söylendiğine bağlıdır.
🔹 “Ağır Eleştiri” – Suç Değildir
Sert, rahatsız edici, hatta şok edici olsa bile kamu yararı taşıyan, bir politikayı, kararı veya eylemi hedef alan ifadeler suç sayılmaz.
🔹 “Doğrudan Hakaret” – Suç Oluşturur
Kişinin onur, şeref ve saygınlığını hedef alan, eylem dışı ifadeler hakaret kabul edilir.
📚 AİHM ve Yargıtay içtihatları:
AİHM, siyasetçilere yönelik sert eleştirilerin demokratik toplumun gereği olduğunu belirtmiştir.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu, “ayakkabı kutusu” gibi sert siyasi eleştirileri “ifade özgürlüğü” saymıştır.
🧠 4. Savunma Stratejisinde Sık Yapılan Hatalar
Hata 1: Savunmayı sadece “benim niyetim iyi” diye kurmak.
Hukuk, niyeti değil, objektif anlamı değerlendirir.
Hata 2: 2017 öncesi “tarafsız Cumhurbaşkanı” anlayışıyla savunma yapmak.
Yeni sistemde Cumhurbaşkanı yürütmenin başıdır; siyasi eleştiriye katlanma sınırı daha geniştir.
Hata 3: AİHM ve Anayasa Madde 90’ı savunmaya dahil etmemek.
Uluslararası hukuk, TCK 299’u sınırlı yorumlar.
Anayasa md. 90 gereği, AİHM kararları iç hukuktan üstündür.
⚙️ 5. Soruşturma Süreci (Adım Adım)
Soruşturma (Savcılık):
CİMER şikayeti veya sosyal medya tespiti sonrası savcı ifade alır.
Adalet Bakanlığı İzni:
Dava açılabilmesi için Adalet Bakanlığı’nın yazılı izni gerekir.
İzin verilmezse: Dosya kapanır.
Verilirse: Dava açılır.
Kovuşturma (Mahkeme):
Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılama başlar.
Beraat, HAGB, Erteleme veya Mahkumiyet kararları verilebilir.
❓ Sıkça Sorulan Sorular
Kilitli hesabım varsa beraat eder miyim?
Hayır, ancak cezanın artırılmasını engelleyebilirsiniz.
Cumhurbaşkanı şikayetçi olmazsa dava düşer mi?
Hayır, bu suç re’sen soruşturulur.
Eleştiride “kaba” dil suç sayılır mı?
Hayır, AİHM’e göre rahatsız edici ve şok edici eleştiriler ifade özgürlüğü kapsamındadır.
Hapis cezası kesin midir?
Hayır, genellikle HAGB veya para cezasına çevrilme olasılığı yüksektir.
🏛️ Av. Ozan AYDANOĞLU’nun Notu
“Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla karşılaşan bir kişinin en büyük düşmanı belirsizliktir.
“Hesabım gizliydi” veya “sadece eleştiri yaptım” demek yeterli değildir.
Bizim görevimiz, hem aleniyet unsuruna karşı teknik savunma geliştirmek, hem de AİHM ve Anayasa 90 ışığında ifade özgürlüğü çerçevesinde sizi korumaktır.
📞 Hukuki destek almak için
Av. Ozan Aydanoğlu | +90 553 162 74 30
Yorumlar